Η ιατρική περίθαλψη 9 εκατομμύρια ασφαλισμένων αλλάζει με τη μετάβαση από τον ΕΟΠΥΥ στο ΠΕΔΥ (Πρωτοβάθμιο Εθνικό Δίκτυο Υγείας).
Το ΠΕΔΥ θα περιλαμβάνει τις Μονάδες Υγείας του ΕΟΠΥΥ και τα Κέντρα Υγείας, τα οποία θα λειτουργούν επτά ημέρες την εβδομάδα, 24 ώρες το 24ωρο.
Οι βασικές αλλαγές είναι δύο: η καθιέρωση του οικογενειακού γιατρού, ο οποίος είναι υποχρεωτικός για όλους τους ασφαλισμένους στον ΕΟΠΥΥ και η θέσπιση του Ατομικού Ηλεκτρονικού Φακέλου Υγείας (ΑΗΦΥ).
Ο οικογενειακός γιατρός
Η πρόσβαση των ασφαλισμένων στη δευτεροβάθμια φροντίδα γίνεται μετά την επίσκεψη στον οικογενειακό γιατρό.
Ο οικογενειακός γιατρός είναι υπεύθυνος για τον ασθενή και τη σύνταξη του φακέλου του και θα επιλεγεί από τον ίδιο τον ασθενή από λίστες που θα έχουν δοθεί στη δημοσιότητα μέχρι το πρώτο δεκαπενθήμερο του Μαΐου, σύμφωνα με το σχεδιασμό.
Ο οικογενειακός γιατρός που θα επιλέξει ο κάθε ασφαλισμένος οφείλει να ανήκει στην υγειονομική περιφέρεια που ανήκει και ο ααφαλισμένος, αλλά ο γιατρός διατηρεί το δικαίωμα να αρνηθεί την ανάληψη του ασθενή για σοβαρούς προσωπικούς ή επαγγελματικούς λόγους.
Ο κάθε ασφαλισμένος μπορεί να αλλάξει τον οικογενειακό του γιατρό μία φορά κάθε χρόνο, όπως επίσης και κάθε άλλη φορά που συμφωνούν ο δικαιούχος και ο οικογενειακός ιατρός.
Η επιλογή του οικογενειακού ιατρού των ανηλίκων και όσων τελούν υπό δικαστική συμπαράσταση γίνεται από τα πρόσωπα που ορίζονται από τις σχετικές διατάξεις του Αστικού Κώδικα.
Ο οικογενειακός γιατρός θα παρέχει δωρεάν τις υπηρεσίες του στον πολίτη, καθώς θα αμείβεται από το δημόσιο σύστημα Υγείας.
Καθήκοντα οικογενειακού ιατρού μπορούν να ασκούν όλοι οι ιατροί με τίτλο ειδικότητας Γενικής Ιατρικής, Παθολογίας και Παιδιατρικής.
Πού εμπλέκεται ο οικογενειακός γιατρός
Μέχρι σήμερα, ο ασφαλισμένος έκλεινε απευθείας ραντεβού ώστε επισκεφθεί είτε τον γιατρό του ΕΟΠΥΥ είτε να κλείσει ραντεβού σε συμβεβλημένο γιατρό του Ταμείου είτε να πάει στα εξωτερικά ιατρεία των νοσοκομείων.
Τώρα θα πρέπει να απευθύνεται στον οικογενειακό γιατρό που θα αποτελεί το σταθερό σημείο αναφοράς του, καθώς θα είναι υπεύθυνος να εκτιμήσει την κατάσταση, να προσανατολίσει των ασθενή.
Κατ' αρχάς, έχει τη δυνατότητα να κάνει πρώτος διάγνωση και να δώσει θεραπεία για το πρόβλημά του ασθενή ή να τον παραπέμψει σε άλλον γιατρό, για εξετάσεις σε κάποιο κέντρο ή νοσοκομείο.
Ο γιατρός ειδικότητας απαραίτητης, σε περίπτωση χρόνιου προβλήματος του ασθενή, θα συνεχίσει να παρακολουθεί τον ασθενή, αλλά ο οικογενειακός γιατρός θα πρέπει να υπογράψει το παραπεμπτικό σ' αυτόν, μιας και είναι πλέον ο υπεύθυνος για ολόκληρο τον ιατρικό φάκελο του ασθενή και θα πρέπει να γνωρίζει το πρόβλημα.
Όσοι έχουν ήδη δικό τους γιατρό ειδικότητας για κάποια πάθησή τους, θα πρέπει να ενημερώσουν και τον οικογενειακό γιατρό.
Με το νέο σύστημα, ο ασθενής θα παίρνει τηλέφωνο τον οικογενειακό γιατρό του και θα του περιγράφει την κατάσταση που αντιμετωπίζει. Εκείνος, βλέποντας παράλληλα το ιστορικό και έχοντας την πλήρη εικόνα του ασθενούς του, θα μπορεί όχι μόνο να τον παραπέμψει στην κατάλληλη ειδικότητα αλλά και να κρίνει εάν και πόσο επείγον περιστατικό είναι, να κρίνει εάν θα τον δει ο ίδιος εκείνη τη στιγμή ή θα τον παραπέμψει σε κάποιο Κέντρο Υγείας Αστικού Τύπου.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο οικογενειακός γιατρός δεν είναι υποχρεωμένος να παραπέμψει τον ασθενή σε γιατρό ειδικότητας, αλλά έχει το δικαίωμα να προτείνει ο ίδιος θεραπεία. Μόνο εκείνος κρίνει αν χρειάζεται παραπομπή σε Μονάδα Υγείας ή νοσοκομείο, κάτι που έχει προκαλέσει μεγάλο σκεπτικισμό στον ιατρικό κόσμο.
Σύμφωνα με το νόμο για τον οικογενειακός γιατρός, εκείνος παρέχει όλες τις βασικές υπηρεσίες υγείας ώστε να διασφαλίζει τα κύρια χαρακτηριστικά του συστήματος Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας.
Ειδικότερα:
- Αναλαμβάνει τη διαχείριση των πλέον συχνών χρόνιων νοσημάτων και καταστάσεων στην κοινότητα, των μειζόνων παραγόντων κινδύνου και των εμβολιασμών, καθώς και των υπηρεσιών φροντίδας υγείας και αποκατάστασης.
- Συμβουλεύει, υποστηρίζει, προσανατολίζει και καθοδηγεί υπεύθυνα τον ασθενή και την οικογένεια μέσα στο σύστημα υγείας.
- Επιμελείται της παραπομπής των πολιτών στα άλλα επίπεδα περίθαλψης. Ο αριθμός και το είδος των παραπομπών, καθώς και το είδος των εξετάσεων αλλά και των δοκιμασιών που εξυπηρετούν προληπτικές δραστηριότητες οφείλουν να ακολουθούν συγκεκριμένες κατευθυντήριες γραμμές με βάση τα διεθνή πρότυπα,
- Επιμελείται της δημιουργίας και τήρησης του ηλεκτρονικού φακέλου υγείας για κάθε πολίτη που είναι εγγεγραμμένος στον κατάλογο του, διασφαλίζοντας τη συνέχεια και το συντονισμό της φροντίδας, καθώς και την αποτελεσματικότητά της.
Οι λεπτομέρειες της εφαρμογής του ηλεκτρονικού φακέλου υγείας καθορίζονται, όπως ορίζει ο νόμος, με απόφαση υπουργού.
Πώς επιλέγω οικογενειακό γιατρό
Η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί ότι θα έχει έτοιμες λίστες μέσα στο επόμενο τρίμηνο σε κάθε υγειονομική περιφέρεια της χώρας, για να επιλέξουν οι πολίτες οικογενειακό γιατρό, διαδικασία η οποία είναι, ούτως ή άλλως, υποχρεωτική για όλους τους ασφαλισμένους στον μέχρι τώρα ΕΟΠΥΥ.
Το υπουργείο Υγείας έχει ήδη προσλάβει 1.000 οικογενειακούς γιατρούς, σύμφωνα με ανακοίνωσή του. Οι πολίτες έχουν διορία δώδεκα μηνών για να επιλέξουν οικογενειακό γιατρό, μέσω ενός ειδικού κεντρικού τηλεφωνικού αριθμού που θα ανακοινώσει το ίδιο το υπουργείο Υγείας.
Για τη μεταβατική περίοδο, μέχρι την εφαρμογή του ΠΕΔΥ και μέχρι να ανακοινωθούν λίστες, ο ΕΟΠΥΥ έχει ενημερώσει ότι δε θα λειτουργούν οι Μονάδες Υγείας και καλεί τους ασφαλισμένους να μην τηλεφωνούν στα πενταψήφια τηλέφωνα για να κλείσουν ραντεβού με τους γιατρούς, καθώς δεν θα είναι εφικτός ο προγραμματισμός ραντεβού.
Ο Ατομικός Ηλεκτρονικός Φάκελος Υγείας (ΑΗΦΥ)
Στο πρώτο του ραντεβού με τον ασθενή, ο οικογενειακός γιατρός είναι υποχρεωμένος να καταγράψει ψηφιακά όλο το ιατρικό ιστορικό.
Ο Ατομικός Ηλεκτρονικός Φάκελος Υγείας (ΑΗΦΥ) αποτελεί ένα νέο θεσμό που θα ισχύει μοναδικά για κάθε ασφαλισμένο, θα περιέχει όλο το ιατρικό ιστορικό του ασφαλισμένου και θα ενημερώνεται ηλεκτρονικά.
Οι οικογενειακοί γιατροί που θα στελεχώσουν το Πρωτοβάθμιο Εθνικό Δίκτυο Υγείας (ΠΕΔΥ) θα ενημερώνουν διαρκώς τον εν λόγω φάκελο, ο οποίος θα ακολουθεί τον ασθενή σε κάθε του βήμα, σε κάθε εξέταση ή επίσκεψη σε γιατρό και ο κάθε αποκλειστικός γιατρός του ΠΕΔΥ λαμβάνει την υποχρέωση να ενημερώσει το φάκελο για να γνωρίζει την εξέλιξη στις εξετάσεις και γενικότερα στην υγεία του κάθε ασθενή ο οικογενειακός γιατρός.
Σύμφωνα με τον νόμο, ο Ατομικός Ηλεκτρονικός Φάκελος Υγείας (ΑΗΦΥ) θα αποτελείται από ιατρικές πληροφορίες που παράγονται σε οποιονδήποτε φορέα παροχής υπηρεσιών Υγείας, ακόμη και σε ιδιωτικό φορέα.
Στον Ατομικό Ηλεκτρονικό Φάκελο Υγείας θα καταγράφονται και οι υποχρεωτικές προληπτικές εξετάσεις, που θεσπίζονται για όλους τους ασφαλισμένους, αλλά θα γίνονται μόνο ανά ορισμένο χρονικό διάστημα.
Εισαγωγή σε νοσοκομείο
Η διαδικασία που θα μπορεί κάποιος να απευθυνθεί στα νοσοκομεία που θεωρούνται δευτεροβάθμιες και τριτοβάθμιες μονάδες Υγείας αφού θα χρειάζεται υποχρεωτικά παραπεμπτικό από τον οικογενειακό γιατρό.
Για παράδειγμα, για κάθε προγραμματισμένη επέμβαση του ασθενή θα πρέπει ο οικογενειακός γιατρός να έχει κανονίσει το ραντεβού και να προτείνει γιατρό ειδικότητας για την επέμβαση.
Έκτακτα περιστατικά
Εάν ο ασφαλισμένος έχει ένα έκτακτο περιστατικό, θα μπορεί να πάει απευθείας στο γιατρό ειδικότητας, αλλά ο ειδικός γιατρός που εξετάσει τον ασθενή θα ενημερώσει για τη διάγνωση τον οικογενειακό γιατρό.
Αντίστοιχα, αν του συμβεί κάτι άλλο έκτακτο, όπως ένα τροχαίο ατύχημα, θα δεχθεί κανονικά τη νοσηλεία και κατόπιν θα ενημερωθεί και ο οικογενειακός γιατρός.
Ανασφάλιστοι
Για πρώτη φορά οι ανασφάλιστοι θα έχουν ακριβώς τα ίδια δικαιώματα με τους ασφαλισμένους, αφού θα έχουν και αυτοί υποχρέωση επιλογής οικογενειακού γιατρού αλλά δεν θα έχουν της ασφαλιστικής κάλυψης σε παροχές υγείας.
Οι ασφαλισμένοι των άλλων ταμείων που δεν εντάσσονται στον ΕΟΠΥΥ δεν θα έχουν οικογενειακό γιατρό αφού δεν αφορά μόνο τους ασφαλισμένους του Οργανισμού.
Διευκρινίσεις προς τους ασφαλισμένους
Ο Οργανισμός ενημερώνει ότι για έναν μήνα, δεν θα λειτουργούν οι Μονάδες Υγείας (πρώην ΙΚΑ) και καλεί τους ασφαλισμένους στο διάστημα αυτό οτι, θα μπορούν να εξυπηρετηθούν από το δίκτυο των 5.000 συμβεβλημένων γιατρών του ΕΟΠΥΥ (υπάρχει λίστα στην ιστοσελίδα του Οργανισμού,www.eopyy.gov.gr) και υπενθυμίζει ότι σε αυτούς τους γιατρούς έχουν δοθεί αυξημένες επισκέψεις, από 200 σε 400 τον μήνα.
Επίσης, οι ασφαλισμένοι θα εξυπηρετούνται από τα Κέντρα Υγείας και από τα εξωτερικά ιατρεία των νοσοκομείων του ΕΣΥ.
Για την καλύτερη εξυπηρέτηση των ασφαλισμένων, ο ΕΟΠΥΥ απελευθερώνει πλήρως το όριο συνταγογράφησης για τους γιατρούς των Κέντρων Υγείας, των Περιφερειακών Ιατρείων και των νοσοκομείων, για έναν μήνα, δηλαδή όσο διάστημα διαρκεί η αναστολή της λειτουργίας των Μονάδων Υγείας.